ངག་རྩོམ།

ཉེ་ལམ་བོད་ཀྱི་མཁས་དབང་གདོང་ཐོག་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་གློ་བུར་དུ་སྐུ་ཚེ་མ་ཟིན་པའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་ཐོན་སོང་། དེ་ནི་ར་ཇ་པུར་དཔལ་ས་སྐྱའི་གདན་སར་༧སྐྱབས་མགོན་༧ས་སྐྱ་༧གོང་མ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ས་སྐྱའི་བཀའ་འབུམ་གྱི་ལྗགས་ལུང་གྲུབ་ལ་ཉེ་བའི་སྐབས་དང་འཁེལ་བས། གྲོགས་པོ་ཤེས་ལྡན་པ་སྐོར་ཞིག་གིས་ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་ལ་ཡིེ་རངས་དང་། མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀྱི་རྗེས་དྲན་རྩོམ་ཐུང་རེ་ཡང་རང་རང་གི་དྲ་སྟེང་དུ་སྤེལ་ དེ་ལས་མང་་་

ཆུང་ངུའི་དུས་ནས་འཇིག་རྟེན་ཁྱིམ་པའི་བྱ་གཞག་བསྐྱུར།། སྐུ་ན་དར་ལ་བབས་དུས་གཞན་ཡུལ་འགྲིམ་འགོ་བརྩམས།། ཁམ་བྱེ་རྫོང་གསར་སླེབས་ནས་བརྩོན་པའི་འོད་མདངས་རྒྱས།། དཀའ་སྤྱད་དང་དུ་ལེན་མཛད་མཁན་ཆེན་མཆོག་ལ་འདུད།། གོ་བའི་ཚུལ་བཞིན་སྤེལ་མཁས་བཅུ་གཉིས་བདག་པོ་མཆོག། ཚོགས་གཉིས་དྲི་མེད་ལྷ་དར་དཀར་པོ་དགུང་ལ་འདྲེན།། ན་རྟོག་ཕྲ་མོའི་ཆོས་ཉིད་འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྫོགས།། བ་དཀར་མུ་ཏིག་མདངས་ལས་གསལ་བར་གུས་པས་འདུད།།གཤིས་འཇམ་ངང་རྒྱུད་རིང་བའི་འབོད་བརྡ་ཕྲ་མོ་ཞིག།དུས་ དེ་ལས་མང་་་

ལྷ་ས། ང་རང་ཆུང་དུས་ནས། འགྲོ་འདོད་པའི་ཕུགས་འདུན་གྱི་ཡུལ་གྲུ། མ་ཎི་འདོན་འདོན་བྱེད་མྱོང་བའི་གཏན་ཚིགས་བཅོས་མ་ཞིག ཁ་ཉིན་ཞིག་ལ།
ལས་སྨོན་གྱི་དམ་ཚིག་འོག་ཕུགས་འདུན་གྱི་ཡུལ་གྲུར། ངའི་རྐང་རྗེས་ཕྲ་མོ་ཞིག་འཇོག་བསྐལ་ཐོབ། འོན་ཏེ། དེང་གི་ལྷ་ས། སེམས་ངོས་ཀྱི་ལྷ་ས་དེ་མིན་ལ། དཔེ་དེབ་ནང་འཁོད་པའི་ལྷ་ས་དེ་བས་མིན། ང་ལམ་དག་ན་སྐད་ཡིག་ར་མ་ལུག ཆ་ལུགས་ཡ་མ་གཟུགས། སྤྱོད་དང་སྤྱོད་ཀྱིན་པའི་བོད་པའི་ན་ཟླ་ཚོ་མཐོང་ དེ་ལས་མང་་་

མ་རིག་ལས་སྣང་འཁོར་བའི་དུག་མཚོ་ཆེར། མ་དག་སྒྲིབ་གཉིས་བཅིངས་པའི་བུ་ཆུང་ལ། མ་ལུས་འདྲེན་པའི་སྐྱབས་གཅིག་ཕ་བླ་མས། མ་བཅོས་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་བསྟོན་དུ་གསོལ།གནས་འཁོར་བའི་གྲོག་རོང་ཆེན་པོ་འདིར།ལས་སྨོན་ལམ་ཞིག་གིས་འཕེན་པ་ལས། ཆོས་ལུང་རྟོགས་བན་པའི་བསིལ་གྲིབ་འོག།རྗེ་བླ་མ་སངས་རྒྱས་དངོས་འདྲ་བ།ཚད་གཞལ་དུ་མེད་པ་གྲང་མེད་ལས།གསུང་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་མདོ་སྔགས་ཀྱི། དོན་ཟབ་མོའི་མན་ངག་ཉིང་ཁུ་རྣམས།ལན་རེ་གཉིས་མིན་པ་ཡང་ཡང་དུ། དེ་ལས་མང་་་

རྫ་སྨུག་པོའི་ཕར་ནང་ཚུར་ནང་། །ཆར་སྤྲིན་པའི་སྟངས་ཀ་ཤིག་ཤིག །དགུང་ཉི་ཟླ་མཉམ་འཛོམ་ཡིན་ན། །དབྱར་འདི་ལ་བདག་པོ་བརྒྱབ་ཆོག །དབུས་ལྷ་ལྡན་ནོར་བུ་གླིང་ཁར། །རྗེ་བྱམས་པ་དཀོན་མཆོག་མེད་ན། །ཤིང་ཤིང་མོས་སེམས་ཁ་གཏུགས་རུང་། །བྱེའུ་འཇོལ་མོ་སྨྲེང་བའི་གཞི་རེད། །དུས་ནམ་ཚ་ཙག་དང་རླུང་རེད། །ལམ་དོག་མོར་ཁ་བ་བབས་བྱུང་། །ཡིད་དྲན་ཤིང་སྨུག་པའི་རི་འགོར། །ཁྱོད་ཡོད་ན་ཆར་ཆ་བབས་ཆོག །ཚེ་འདི་ལ་རིང་ཐུང་ཤོར་ཡང་། །ལམ་དེ་ལ་བདག་པོ་བརྒྱབ་ཆོག །ཞེ་སྣང་ དེ་ལས་མང་་་

སྙིང་ཉེ་བའི་བུ་ཆུང་ལགས། དེ་རིང་ནས་བཟུང་ཁྱོད་རང་མི་ཚེ་འགྲུལ་བཞུད་ཀྱི་གོམ་པ་དང་པོ་འགོ་ཚུགས་པ་རེད། ཟླ་ངོ་ལྔ་ཏག་ཏག་ལ་སོན་པའི་ཁྱོད་འདི་ལྟར་ཆེས་ཐོག་མའི་རང་དབང་གི་འཚོ་གནས་ཙམ་པོ་ལའང་ཚོད་འཛིན་བྱས་ཏེ། ཁ་ངོ་འོ་ཉོག་དང་མཉམ་དུ་མི་སྡེ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲིམས་དང་སྒྲིག་གཞི་ཟེར་བའི་རྒྱ་རྙི་དམ་པོ་ཞིག་གི་ནང་དུ་ཨུ་ཚུགས་ཀྱིས་བརྫངས་པ་ནི་ཨ་མ་ཞིག་གི་ངོས་ནས་སེམས་ཀྱིས་མི་བཟོད་པ་ཞིག་ལོས་ཀྱང་ཡིན། ཡིན་ཡང་ དེ་ལས་མང་་་

གྲུབ་པའི་སྐྱེས་མཆོག འགྲོ་བའི་མགོན་པོ། འདྲེན་པའི་དཔལ་གྱུར། བླ་མ་ལགས། ཁྱེད་ནི་ང་ཚོའི་ལམ་སྟོན་གྱི་ཉི་མ་སེར་པོ་དེ་ཡིན་ལ། ཁྱེད་ནི་ང་ཚོའི་ཞི་བདེ་ཡི་ཟླ་བ་དཀར་པོ་དེ་ཡིན། རྒྱ་གར་གྱི་གྲུབ་ཆེན་རིག་འཛིན་ལྭ་བ་པའི་རྣམ་འཕྲུལ་་་་་བྱང་ཆུབ་རྡོ་རྗེ་ལགས། ཁྱེད་མེད་པས་ང་ཚོའི་འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་གྲང་ལྷང་ལྷང་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་ལ། ཁྱེད་མེད་པས་ང་ཚོའི་སེམས་ཁོང་འདི་ནི་སྟོང་སང་སང་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། བླ་མ་ལགས། རྗེ་སུ་དྲན། མདོར་ན་ དེ་ལས་མང་་་

གནམ་ལོ་གསར་ཚེས་ཀྱི་དུས་བཟང་འདི་ལ།།དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱ་པའི་ཁྲི་ཆེན་དམ་པ།།བདག་སོགས་འགྲོ་བ་ཡི་བསོད་ནམས་ཞིང་ལ།།སྐུ་ཚེ་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན་པའི་སྨོན་འདུན།།གནམ་ལོ་གསར་ཚེས་ཀྱི་དུས་བཟང་འདི་ལ།།བཀའ་དྲིན་ཟླ་མེད་ཀྱི་ཕ་མ་རྣམ་གཉིས།།ལུས་ལ་ནད་མེད་ཅིང་བྱ་བ་ལམ་འགྲོ།།མི་ཚེ་དམ་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པའི་སྨོན་འདུན།།གནམ་ལོ་གསར་ཚེས་ཀྱི་དུས་བཟང་འདི་ལ།།མཚོ་བཞི་གླིང་ལྔ་ཡི་རྒྱལ་ཁམས་ཡོངས་ལ།།འཐབ་རྩོད་མུ་གེ་དང་ནད་ཡམས་ཞི་ནས།།བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་ལ་སྤྱོད་པའི་སྨོན་འདུན།། དེ་ལས་མང་་་

ཉེ་བའི་ཆར་མཁས་དབང་གདོང་ཐོག་རིན་པོ་ཆེ་དགོངས་པ་རྫོགས་རྗེས་དུས་ཡུན་མི་རིང་བར་ཁོང་གི་ཆུང་མའང་ཁོང་དང་ལྷན་དུ་ཐེགས་སོང་འདུག ཅང་མེད་དབུལ་པོ་ཁོང་མི་ཡུལ་དུ་བཞུགས་དུས་ཅིའང་མེད་པར་མི་ཚེ་བསྐྱལ། གཅིག་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཁོང་གི་གཟའ་ཟླ་རེད། ཁོང་ལ་གང་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཁོང་ཉིད་ལ་གཏན་དུ་དབང་བ་བཞིན་ད་རེས་ཁོང་དང་ལྷན་དུ་གཟའ་ཟླ་གཉིས་སྔ་རྗེས་སུ་མཉམ་དུ་ཐེགས་སོང་། ཁོང་གི་བུ་ཕྲུག་དང་ཁྱིམ་མཚེས། ཡུལ་མི་མཚོན། རང་རིགས་ཐུ་ དེ་ལས་མང་་་

དྲན་ནོ་དྲན་ནོ་བླ་མ་བཀའ་དྲིན་ཅན་དྲན་ནོ།།འདི་ཕྱིའི་ལམ་བཟང་སྟོན་པའི་བླ་མ་དེ་དྲན་ནོ།།ཐུགས་རྗེ་ཉེ་རིང་མེད་པའི་བླ་མ་དེ་དྲན་ནོ།།བྱིན་རླབས་དབུགས་དབྱུང་གནང་བའི་བླ་མ་དེ་དྲན་ནོ།།ཀྱེ་ཧུད་དུག་ལྔའི་རང་འཚངས་རྡོལ་བའི་ཆོས་མེད་ཀྱི་དྲེད་པོ།།མི་ཚེ་ས་མཐར་འགྲིམ་པའི་སྡུག་ཡུས་ཀྱིས་མནར་བཞིན།།
ཁ་ཆོས་ཞེ་ན་མེད་པའི་ངང་ཚུལ་འདི་གཟིགས་ན།།ད་ནི་མི་མངོན་དབྱིངས་ནས་ཞལ་བཟང་དེ་སྟོན་རོགས།།སྡུག་ཀུན་སྙིང་ལ་སྨིན་པའི་འཕྲུལ་རྟོག་གི་གཤེད་ དེ་ལས་མང་་་

རྒྱ་གར་ཇི་ལྟར་བཙོག་ན་ཡང་།། ཁྱོད་རང་ནམ་ཡང་རུལ་མ་མྱོང་།། དབུགས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་རེ་རེ་ཡང་།། རྒྱ་གར་བ་ཡི་ཆེད་དུ་བཞུར།། ཧིན་རྡུའི་ཆོས་དེ་ཁྱོད་ལས་བྱུང་།། དད་པ་ཡང་ཁྱོད་ཀྱི་སྲོག་དང་འདྲེས།། ནམ་ཞིག་ཁྱོད་རང་མེད་གྱུར་ན།། རྒྱ་གར་འཚོ་ཡང་སྲིད་མ་ཡིན།། ལྷ་ཆེན་གཙུག་ནས་འཁྲུངས་ན་ཡང་།། ཁྱོད་རང་ཨུ་མའི་རྐང་གདུབ་གྱུར།། བྲམ་ཟེ་དག་ནི་སྙེམས་ཆེ་ཡང་།། ཁྱོད་དང་ཕྲད་ན་མགོ་བོ་སྨད།། གངྒཱ་ང་ཚོའི་མ་འོ་ཞེས།། རྒྱ་གར་བ་དག་བསྟོད་གླུ་ལེན།། མེ་ཏོག་ དེ་ལས་མང་་་

ས་སྐྱའི་ཆོས་སྒར་དུ་དགུན་ཆོས་ཆེན་་མོའི་སྐབས་སུ་༧བླ་མ་ས་སྐྱ་པ་ཆེན་པོ་༧སྐྱབས་མགོན༧གོང་མ་༧ ཁྲི་འཛིན་ཞེ་གཉིས་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་ཀྱི་བསྟོད་པ་གང་བློ་མའི་བཀའ་ཁྲིད་ཟབ་མོ་བཞུགས་སོ། ས་སྐྱའི་ཆོས་སྒར་དུ་དགུན་ཆོས་ཆེན་་མོའི་སྐབས་སུ་༧བླ་མ་ས་སྐྱ་པ་ཆེན་པོ་༧སྐྱབས་མགོན༧གོང་མ་༧ ཁྲི་འཛིན་ཞེ་གཉིས་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་ཀྱི་བསྟོད་པ་གང་བློ་མའི་བཀའ་ཁྲིད་ཟབ་མོ་བཞུགས་སོ། ས་སྐྱའི་ཆོས་སྒར་ དེ་ལས་མང་་་

༡༽ ཨ་མི་རི་ཀན་ནས་ཡིན་མིན་འགྲོ་ས་ཆ་ཞིག་ལ་ Pew research center ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད་རེད། ཡིན་རྒྱུ་ནི་རྣམ་གྲངས་དང་། ཚད་གཤེར་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་མཁན་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཞིག་ཡོད་པ་འདྲ་འདུག །ཁོང་ཚོས་ཉམས་ཞིབ་ཀྱི་སྟེང་ལ་སྐད་ཆ་བཤད་པའི་དུས། འཛམ་གླིང་གི་ནང་ལ་ཆོས་ལུགས་མང་པོ་ཞིག་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་རེད་ཀྱི་ཡོད་རེད། ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་དུ་མ་ཕྱིན་ནའང་ཉམས་རྒུད་འགྲོ་མཁན་དེ་ཞེ་དྲག་མེད་པ་ནང་བཞིན་རེད། ཡིན་ནའང་ནང་པའི་ཆོས་ལུགས་ནི་ཧ་ དེ་ལས་མང་་་

༼བཀའ་བསྡུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་རབ་དེ་དག་སྲུང་སྐྱོབ་དང་ཉར་ཚགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་བསྐོང་བའི་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་གོ །༽
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ནི་ཇི་འདྲའི་ཡིད་ཕངས་ཤིང་གྱོང་གུན་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད་ཨང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་ཕྱིར་མི་འོང་དང་དགྲ་བཅོམ་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་མ་གཏོགས། ཁོང་གི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ནི་ཆེས་མྱ་ངན་དང་། སེམས་ཁྲལ། སྡུག་བསྔལ་སོགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ དེ་ལས་མང་་་

མཐོ་མཐོ་རི་བོས་ཁ་བའི་དབུ་ཞྭ་གསོལ།།ལྡེམ་ལྡེམ་འཁྲི་ཤིང་ལོ་མའི་ན་བཟའ་ཀླུབ།།མཛེས་མཛེས་པདྨའི་དྲི་བསུང་ཕྱོགས་སུ་འཐུལ།།རྒྱང་རིང་བཙུན་མའི་སེམས་པ་དབེན་རིར་འཁོར།།མཁའ་དབྱིངས་དབུས་ནས་དབྱར་རྔའི་སྒྲ་དབྱངས་སྒྲོག།ཆུ་འཛིན་ཀློང་ནས་སྦྲང་ཆར་ཟིམ་ཟིམ་འབབ།།ཁུ་བྱུག་སྔོན་མོའི་གསུང་སྐད་རྣ་བར་འཇེབས།།དབེན་གནས་བཙུན་མའི་སེམས་ལ་ངལ་སོ་ཐོབ།།ཡིད་འོང་སྤང་ལྗོངས་གཡུ་ཡི་མཎྜལ་སྟེང་།། བག་ཕེབས་ཤ་བ་མ་བུས་རྩེ་བྲོ་རྡུང་།།རྐང་དྲུག་བུང་བའི་དབྱངས་རྟ་མཁའ་ལ་སྤུར།། ཁེར་རྐྱང་བཙུན་ དེ་ལས་མང་་་