རྩོམ་པ་པོ། དགེན་ཨ་འདུས་སྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ།
༥] ན་བཟའ་བརྗེ་བ།
མདོ་ལས་སངས་རྒྱས་ལ་དམིགས་ནས་མེ་ཏོག་རྐང་གཅིག་ཕུལ་ནའང་། དེའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུར་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་ཚུལ་གསུངས་པ་ལགས་ན། རྡོར་གདན་དུ་འབྱོར་ཐེངས་རེར་དགེ་སློང་ལ་རུང་བའི་གོས་དག་ལས་གྲུབ་པའི་ན་བཟའ་རེ་འབུལ་ཐུབ་པ་བྱ་རྒྱུ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བགོ་སྐལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། བྱམས་པ་ལུང་བསྟན་པའི་མདོ་ལས། དགེ་འདུན་ལ་ཡང་ཆོས་གོས་སོགས་ཕུལ་ན་ང་ཡི་བསྟན་པ་ལ་ལྷགས་པ་ཡིན་གསུངས་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་རྟེན་བྱིན་ཅན་འདི་ལྟ་བུར་ན་བཟའ་ཕུལ་བའི་དགེ་རྩ་ནི་དེ་བས་ཀྱང་སྨོས་ཅི་དགོས། དེ་བཞིན་དུ་མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་བཤེས་སྤྲིངས་ལས། རྒྱུ་ཤིང་ལས་བྱས་པའི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྐུ་ཡིན་རུང་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་འོས་གསུངས་པ་དང་། དམ་ཆོས་པད་དཀར་ལས་ཀྱང་། དེ་བཞིན་པ་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་བསྲེལ་དང་། འཇིམ་པའི་གཟུགས་དང་མཆོད་རྟེན་སོགས་ལ་མཆོད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུར་གསུངས་པས། ད་ལན་གནས་མཆོག་འདིར་མཇལ་བའི་སྐལ་བཟང་མངོན་དུ་ཤར་སྐབས་བསོད་ནམས་བྱེ་བའི་དཔལ་དུ་གྱུར་པའི་ཐུབ་སྐུ་རིན་པོ་ཆེའི་སྤྱན་སྔར་སེམས་བསྐྱེད་བཟང་པོས་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ་ཆོས་གོས་ལན་རེ་ནི་ངེས་པར་འབུལ་རིགས་སོ། །
༦] ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྐྱབས་འགྲོ།
མཆོད་རྟེན་ནང་གནས་མཇལ་ལ་འགྲོ་སྐབས་ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྐྱབས་འགྲོའི་མཆོད་དབྱངས་ཐད་ཀར་འདོན་པའི་དུས་ནི་གཉིས་ཁོ་ན་སྟེ། གཅིག་ནི་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ལྔ་བ་ཙམ་ཡིན་ཞིང་། གཅིག་ནི་ཕྱི་དྲོ་ཆུ་ཚོད་བདུན་པར་ཡིན། མཆོད་དབྱངས་སྙན་མོ་དེ་རྣ་བའི་བུ་གར་སོན་ཐེངས་རེ་རེས། གནས་འདིར་ད་དུང་ཡང་སངས་རྒྱས་དངོས་སུ་བཞུགས་ཡོད་པའི་ཚོར་བ་གསོན་པོ་རེ་སྟེར་ནུས་ཤིང་། གདངས་དབྱངས་སྙན་མོ་དེའི་འགྱུར་ཁུགས་རེ་རེ་ནས། ཅི་འདྲ་ཞིག་ལ་ནང་པ་ཟེར་བའི་གོ་དོན་དེ་གསལ་པོར་རྟོགས་ཡོང་། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཚེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆེས་ཐོག་མའི་ཆོས་འཁོར་ནི་པ་ལིའི་སྐད་ནང་བསྐོར་བ་ཡོངས་གྲགས་ཡིན་ནའང་། རྒྱ་གར་གཙོས་པའི་ཡུལ་ལུང་མང་པོ་ཞིག་གི་ནང་ད་དུང་ཡང་སྐྱབས་འགྲོའི་མཆོད་དབྱངས་ནི་ལེགས་སྦྱར་ཐོག་གསུང་མཁན་མང་པོ་ཡོད་པར་འདུག རང་རེ་བོད་པ་ཚོ་ནི། ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྐད་ལ་བརྩི་མཐོང་ཧ་ཅང་ཆེ་ཞིང་། མཁས་པ་ཞིག་ཡིན་ཚེ་ལེགས་སྦྱར་མ་བསླབ་ན་འགྲིག་ཐབས་མེད་པ་ལྟ་བུའི་དུས་སྐབས་ཤིག་ཀྱང་བྱུང་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་ཆོས་རྒྱལ་མེས་དཔོན་རྣམ་པའི་བཀའ་དྲིན་ལས། རིམ་བཞིན་སློབ་དཔོན་ཐུ་མི་སམ་བྷོ་ཊ་དང་། སྐ་ལྕོག་ཞང་། ལོ་ཆེན་རིན་ཆེན་བཟང་པོ་སོགས་སྔོན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་དག་གིས་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དང་། ཀླུ་སྒྲུབ་སོགས་རྗེས་འཇུག་མཁས་པའི་བསྟན་བཅོས་མང་པོ་ཞིག་ལེགས་སྦྱར་ལས་བོད་འགྱུར་མཛད་པའི་བདག་རྐྱེན་འོག བོད་ནི། རྒྱ་གར་གྱི་ཆེས་ཟབ་པའི་རིག་གནས་དེ་དག་ནང་འདྲེན་ཐད་འཛམ་གླིང་ཐོག་རྩེར་སོན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་པུ་དེ་ཡིན། དེར་བརྟེན། བོད་ཡིག་ཐོག་བཞུགས་པའི་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་ཕལ་མོ་ཆེའི་དབུ་ལ་རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཞེས་བྲིས་པ་དེས་ནི། ང་ཚོའི་ཕ་མེས་ཡང་མེས་ཚོས་དུས་རབས་མང་པོར་བློ་གྲོས་ཀྱི་རྩལ་བརྡར་ཞིང་། དཀའ་སྤྱད་ཀྱི་རྔུལ་ཆུ་བསགས་ཏེ་བསྐྲུན་པའི་ཡང་དག་པའི་སྐྱབས་འགྲོ་དང་། དེའི་རིག་གནས་ཧྲིལ་པོའི་རིན་ཐང་ལ་དྲན་གསོ་དང་། འདུ་ཤེས་ཧ་ཅང་གཏིང་ཟབ་པོའི་སྒོ་ནས་གཏན་ཚིགས་དང་བཅས་རྗེས་དྲན་ཞུ་ཐུབ་པས། འདིར་ལེགས་སྦྱར་དང་པ་ལིའི་སྐད་ཀྱི་སྐྱབས་འགྲོའི་ཚིག་རིས་ཤན་སྦྱར་ཞིག་ཡོད་པ་གཤམ་དུ་བཀོད་ཡོད།
Sanskrit text =
Buddham Sharanam Gacchami = བུདྷཾ་ཤརཎཾ་གཅཆ་མཱྀ། = སངས་རྒྱས་པ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ།།
Dharmam Sharanam Gacchmi = དྷརྨཾ་ཤྲཎཾ་གཅཆ་མཱྀ། =
ཆོས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ།།
Sangham Sharanam Gcacchmi = སཾ་གྷཾ་ཤྲཎཾ་གཅཆ་མཱྀ། =
དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ།།
Pali text =
Buddham Saranam Gacchami – བུདྡཾ་སར་ཎཾ་གཅ་ཆ་མཱྀ། = སངས་རྒྱས་པ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ།།
Dhammam Saranam Gacchami – དྷ་མཾ་ས་ར་ཎཾ་གཅ་ཆ་མཱྀ། =
ཆོས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ།།
Sangham Saranam Gacchami – སཾ་གྷཾ་ས་ར་ཎཾ་གཅ་ཆ་མཱྀ། =
དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ།།
༧] བྱང་ཆུབ་མཆོད་རྟེན།
སྤྱིར་མཆོད་རྟེན་ནི། དྲན་རྟེན་ཞིག་ཡིན་ཏེ། རང་རེའི་ངག་རྒྱུན་ན་ཡོད་པའི་བདེ་གཤེགས་མཆོད་རྟེན་བརྒྱད་ཀ་ཡང་། ཧ་ཅང་གོ་སླ་བའི་སྒོ་ནས་བཤད་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ངོ་མཚར་ཅན་རེ་རེའི་དྲན་རྟེན་སླད་བཞེངས་པ་ཤ་སྟག་ཡིན། དེས་ན་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་མཆོད་རྟེན་འདི་ནི། མཆོད་བརྒྱད་ལས་བྱང་ཆུབ་མཆོད་རྟེན་ཡིན་ཏེ། སྟོན་པ་མཆོག་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་སངས་རྒྱས་པའི་མཛད་པ་རྗེས་དྲན་སླད་ཤུན་ཙ་ཏ་བྱ་བས་བཞེངས་པར་བཤད་ཀྱང་། འགའ་རེས་ནི་མཐོ་གྲུབ་རྗེས་བཞེངས་པར་འདོད། ནང་དུ་རིང་བསྲེལ་བྲེ་གང་བཞུགས་པར་བཤད། བཅོམ་ལྡན་རིག་རལ་གྱིས་རྡོར་གདན་རྣམ་བཤད་ལས། ཐེག་པ་གོང་འོག་གི་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་བཞེད་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་དང་། གནས་འདི་འཛམ་གླིང་གི་ལྟེ་བ་ཡིན་པ། བསྐལ་བ་འཇིག་པའི་མེས་ཀྱང་མི་འཚིགས་པ་སོགས་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་སྐོར་ཞིབ་ཏུ་བྲིས་འདུག་པས་འདིའི་སྐོར་རྒྱས་པར་ཤེས་འདོད་པའི་བློ་གྲོས་ཅན་དག་གིས་དེར་གཟིགས་ཤིག དུས་ཀྱི་འགྱུར་བའི་ཁྲོད་མཆོད་རྟེན་འདིར་ཉམ་ཆག་བློས་མི་བཟོད་པ་མང་དུ་བྱུང་པའི་ཚུལ་ང་ཚོས་འགྲེམ་སྟོན་ཁང་གི་པར་རིས་རྙིང་པ་དག་ལས་དཔགས་ཐུབ་ཅིང་། མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་རྡོ་ཡི་དྲྭ་མིག་གིས་བསྐོར་བ་དང་། ཆོས་རྒྱལ་མྱ་ངན་མེད་ཀྱིས་རྡོ་རིང་བཏབ་པ་སོགས་ནང་པའི་སྐྱེས་ཆེན་དག་གིས་དུས་དང་འཚམས་པའི་ཉམ་གསོ་མང་པོ་ཞུས་ཚུལ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཡི་གེ་རྣམས་སུ་འཁོད་ཡོད། རང་རེ་བོད་ཀྱི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་བཞུགས་པའི་ཇོ་བོ་ཡང་རྡོར་གདན་གྱི་ལྷ་ཁང་སྟེང་མ་ནས་གདན་དྲངས་པར་གྲགས། མཆོད་རྟེན་འདིའི་སྐུ་རྒྱབ་བྱང་ངོས་སུ་བྱང་ཆུབ་ཤིང་ཡོད་ཅིང་། ཤིང་དྲུང་དུ་ཞབས་རྗེས་ཆེན་པོ་གཉིས་བཞུགས་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཏེ་སྐུ་བཞེངས་ནས་བཞུགས་ཡུལ་ཡིན་ཟེར། བྱང་ངོས་སུ་པདྨའི་ཕྲེང་བ་བཅུ་ཕྲག་གཉིས་ལྷག་བསྒྲིགས་པ་དེ་ནི། སྟོན་པ་མཆོག་སངས་རྒྱས་ཏེ་ཞབས་འཆག་གནང་ཤུལ་ཡིན། མཆོད་རྟེན་གྱི་གཡས་སྒོར་སྒྲོལ་མ་བཞུགས་ཤིང་། ལ་ལས་ནི་འདི་སྤྱན་རས་གཟིགས་སུ་མཇལ་མཁན་ཡང་ཡོད། གང་ལྟར་དད་པ་ཅན་ལ་འཁོར་འདས་རོ་སྙོམས་སུ་རྟོགས་པའི་བསོད་ནམས་ཡོད་པས་རྦད་དེ་ཐག་གཅོད་དཀའ་ཞིང་། ཇོ་བོར་ལུང་སྟོན་གནང་མཁན་གྱི་སྒྲོལ་མ་ཡང་ལྷ་ཁང་དུ་ཡོད་པ་དེ་དང་ཤར་ངོས་སུ་བཞུགས་པ་གཉིས་གང་ཡིན་ཞིབ་ཏུ་མ་ཤེས། ལོ་ཤས་གོང་རྒྱལ་དབང་མཆོག་གིས་ཞལ་ནས་རང་རེ་བོད་པ་གཅིག་ལ་རྡོ་རྗེ་གདན་དང་ཆེས་འབྲེལ་ཆེ་བ་ནི་རྩ་མི་ལོ་ཙཱ་བ་སངས་རྒྱས་གྲགས་ཡིན་ཚུལ་དང་། ཁོང་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་མཁན་པོར་བཞུགས་ཚུལ་བཀའ་སྩལ་བ་ལམ་ཙམ་དྲན་མོད། ད་དུང་ཡང་ཁོང་གི་རྣམ་ཐར་མཇལ་རྒྱུ་མ་བྱུང་བ་ནི་བློ་ཕམ་པའི་གནས་སོ། །
༨] བྱང་ཆུབ་ལྗོན་ཤིང་།
གལ་སྲིད་ཁྱོད་ཀྱིས་རྡོར་གདན་མཆོད་རྟེན་ཆེན་མོའི་རྟེན་གཙོ་ཐུབ་སྐུ་ངོ་མཚར་ཅན་དེར་མཇལ་གྲུབ་རྗེས། ཆེས་བརྗེད་མི་རུང་བ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི། སྟོན་པ་མཆོག་སངས་རྒྱས་སྐབས་སྐུ་རྒྱབ་བསྟན་ཏེ་སྐྱིལ་དཀྲུང་དུ་བཞུགས་གནས་བྱང་ཆུབ་ཤིང་དྲུང་ནས་སྨོན་ལམ་གདབ་རྒྱུ་དེ་ཡིན། བདག་ཅག་གི་སྟོན་པས་སྐུ་རྒྱབ་རྟེན་ཡུལ་གྱི་ལྗོན་པ་དངོས་དེ་རྩ་གཏོར་གྱིས་ནང་པ་ལ་དགྲ་རུ་ལྟ་བ་དག་གིས་དེའི་ཤུལ་དུ་ཁྲོ་ཆུ་བླུག་པའི་གནས་ཚུལ་ཡ་ང་བ་དེ་འདྲ་ཡང་བྱུང་བས། མིག་སྔའི་ལྗོན་པ་འདི་ཉིད་ལོ་སྟོང་ཕྲག་གཉིས་ཀྱི་གོང་གི་ལྗོན་པ་དེ་ཡིན་ཐབས་མེད་ནའང་། དེ་སྔོན་བྱང་ཆུབ་ལྗོན་པ་འཁྲུལ་མེད་དེའི་རིགས་རྒྱུན་ཤྲི་ལིངྐར་ཁྱེར་བ་དེའི་རིགས་རྒྱུན་གཙང་མ་ཡིན་པར་བསྙོན་དུ་མེད་པས། ལྗོན་པ་དེའི་དྲུང་དུ་མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པར་གྲགས་པའི་ཐུབ་བསྟོད་ཐབས་མཁས་ཐུགས་རྗེ་མ་དང་། ས་པཎ་གྱིས་མཛད་པའི་ཐུབ་བསྟོད་བྱང་ཆུབ་ཤིང་དྲུང་མ། ཡང་ན། རྗེ་ཙོང་ཁ་པས་མཛད་པའི་རྟེན་འབྲེལ་བསྟོད་པ་ལྟ་བུ་རེ་ག་ལེར་འདོན་ཐུབ་ན། དེའི་རིང་གི་བདེ་བ་ནི་ངོ་མ་འཇིག་རྟེན་འདི་ནས་ཆེས་ཐོབ་དཀའ་བའི་བདེ་སྐྱིད་ཅིག་དང་། བསོད་ནམས་ཤིག་རེད་ཅེས་བརྗོད་ཆོག གང་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་སླད་དུ་ཆོས་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་དོན་མངོན་དུད་བྱེད་པར་རམ་འདེགས་ཆེན་པོ་བསྒྲུབས་མྱོང་བའི་ལྗོན་པ་འདི་ནི། རྒྱ་གར་ཚ་བའི་ལུང་པའི་སྐྱེ་དངོས་དག་གི་ཁྲོད་ནས་ང་ཚོ་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པ་ཚོ་དང་ཆེས་སེམས་ཐག་ཉེ་ཤོས་དེ་ཡིན། དཀྱུས་འཇོང་ཞིང་། རྩེ་མོ་རྣོ་བའི་བྱང་ཆུབ་ཤིང་གི་ལོ་མ་རེ་རེ་ནི། བདག་ཅག་གི་སྟོན་པའི་ཐུགས་རྗེའི་འོད་སྣང་མཐའ་ཡས་པར་རྗེས་དྲན་བྱེད་ནུས་པའི་རྡོ་རིང་ལྟ་བུར་གྱུར་ཡོད་པས། ཁྱོད་རང་ཁྱིམ་དུ་ལོག་སྐབས་བྱིན་རླབས་ཀྱི་མཚན་ཁ་འབར་བའི་བྱང་ཆུབ་ཤིང་ལོ་རེ་རེ་རང་གི་དད་རྟེན་དང་། གཞན་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ལེགས་སྐྱེས་སུ་འཁྱེར་རྒྱུ་མ་བརྗེད་ཅིག
མུ་འགོད།
དཔྱད་གཏམ་སྤེལ་མཁན་ལ་གསལ་བརྡ།